Kategori: Genel

 BENİM SİNEMALARIM* Sinema ile küçük yaşlarda tanıştım. Daha önceleri şehir tiyatrosu olarak hizmet veren bizim çocukluğumuzda film gösterilerine ev sahipliği yapan binanın önündeki afiş haftada bir değiştirilirdi. Ancak hiç eskimeyen bir film vardı: Arşın Mal Alan. Üzeyir Hacıbekov’ un bu müzikalini beyaz perdede izlemeye doymayan kadınlar, her yıl birkaç kere soluğu sinemada alırdı. Son raları…
Devamı

                          HACI MURAT ROMANINDA İNSAN VE MEKÂN -2- Tolstoy’ un Hacı Murat romanının ana mekânı Kafkas coğrafyasıdır. Genel anlamda okur, dö nemin Rus yönetimi ve Çeçen halkı arasında yaşanan çatışmanın mekânı olarak Kafkasya ile karşı kar şıyadır. Bu mekân, aynı zamanda Hacı Murat…
Devamı

          DAĞLI DİRENİŞİNİN İNANÇ ÖNDERİ          2008 yazında, ünlü Çeçen şeyhin hayatı ve faaliyetleri hakkında efsane, isim,  şiir toplarken İmam Şamil’ in çevresinden Gazi-Hacı-Abdülmecid  Erzani’ nin saygın torunlarından Simsar ile tanış mayı başardım. Bu aksakal, dedesi hakkında gençliğinde duydukları konusunda olağanüstü bir hafızaya sahip ti. Kafkas Savaşı’nın tarihî eserlerini incelemeden, ünlü Rus tarihçilerinin eserleriyle çelişmeyen  par lak…
Devamı

HAYALLER PARİS, GERÇEKLER OÇVİZ Çankırı Merkez Çivi Köyü İlk Okulundaki çocuğun kulakları çekile çekile deforme olmuş, yüzünde daha tokat atılmadan seyirme, göz kırpma tikleri oluşmuştu. Sıfır numaraya vurulmuş başı, biçimsiz bir kavunu andırıyordu. Öğretmeni onu çağırdığında kurbanlık koyun çaresizliğiyle gelip yeni bir dayak faslının başlayacağı düşüncesiyle boynunu büktü. Aklıma kendi öğrenciliğim geldi. Başbakan Menderes ve…
Devamı

BİR LEZGİ MASALI KURNAZ TİLKİ O ülkenin padişahının güzel bir bağı vardı. Bu bağı çeşitli meyve ağaçları süslüyordu. Bağa yalnızca bahçıvan girebiliyordu. Fakat bu işi başaran bir tilki türe- mişti. O, karnını burada doyuruyordu. Bahçıvan bu hırsızı yakalamak için hazırlık yaptı. Kurduğu tuzağa yağlı bir kuyruk yerleştirdi. Tilki kuyruğun kokusunu alır almaz ortaya çıktı. Şans…
Devamı

Hanlıklar Sonrası Kafkasya Ruslar Kafkas ülkelerini işgal ettikten ve tampon Ermeni bölgesini kurduktan sonra bölgeyi Kafkas ordusu komutanlığı vasıtasıyla idare etmeye başladı. Dolayısıyla, Doğu Kafkas Hanlıklarının yönetimi de Kafkas Ordusu tarafından sürdürüldü. Uluslararası vaziyeti, Rusya ile İran arasında imzalanan- Gülistan (1813) ve Türkmençay (1828) antlaşmaları ile tayin edilen “Hanlıklar idaresi” Rus hâkimiyeti altında, 1840 tarihine…
Devamı

ŞAMİL’İN GÜCÜ* ŞAMİL’İN GÜCÜ* Bu yazı, KİM Ağustos sayısının Sayfa 3 sonrası, Sayfa 4 öncesinde okunacak. Lenin, ideolojisine menfi bir kanaat beslediği Şamil’i hürmetle anıyordu. 1917’de Kafkasya’ ya gelen Bolşevik propagandacılarının ilk işi Şamil’i övmekti. Bunun Lenin’in buyruğu olduğunu saklamazlardı. Hesaplı hareket etme uzmanı Lenin’e, Şamil’in adı yalnızca içeride değil, dışarıdaki bütün Şark Müslümanları arasında…
Devamı

Mezuniyet Kelli felli adamların mezun olduktan 40 sene sonra buluştuklarında yaşadıklarını anlatan filmlerden çok etkilenirim. Saçı sakalı ağarmış erkekler, babaanne veya anneanne olmuş kadınlar yeniden bir araya geldikleri o gecede, eski defterleri açar, yumruk yumruğa kavga ederek içinde sakladıkları öfkelerini saç başa gelerek, kusarken ruhsal bir arınmanın mutluluğunu yaşarlar bence. Ben hem bu tür hesaplaşmalardan…
Devamı

MAL MEYDANINDA KOL KOPARANLAR Haramzadelerin kol gezdiği, üçkâğıtçılığın bin bir türünün icra edildiği bu meydanda; köylülerin başına celepler, kasaplar üşüşür; satılık sığır, koyun veya atları laf cambazlığı ederek yok pahasına kapmaya çalışırlardı. Satıcının çevresini dört koldan saran fırsatçılar hedef kişiyi ablukaya alır, hayvanın fiyatını düşürmek için bin bir hileler kullanılırlardı. Yalan yere içilen yeminlerin bini…
Devamı

Denikin’in hezimetini müteakip, «Şimalî Kafkasya’yı Müdafaa Şurası»nın askerî kıtaları kızıl ordu ile temasa geldikten sonra Nisan 1920’de Temir-Han-Şura’da bir geçit resmi tertip edildi. Bu geçit resminde Sovyet seferi kolordusu komutan Smimov şöyle dedi: “Büyük Şamil’in torunları! Ecdadınızın istiklaliniz uğ- runda Çarlık Rusyası’na karşı büyük fedakârlıklar talep eden muharebeler yürüttüklerini biliyoruz. Sizin beyaz çetelere karşı savaşınızı…
Devamı